सिन्धुली – कमलामाई नगरपालिका ४ कि ललिता आछामे घरखर्च धान्न कामका लागि खाडिमुलुक जानुभएको छ । गाउँमा आम्दानीको स्रोत नभएको भन्दै उहाँ रोजगारीका लागि खाडिमुलुक जानुभएको हो । ८ कक्षा सम्म पढ्नुभएको आछामे छोराछोरी पढाउन र घरखर्च धान्न नसकेपछि बैदेशिक रोजगारी रोजेको बताउनुहुन्छ । “खान लगाउनका लागि धौधौ हुन थाल्यो, छोराछोरी पढाउन पनि नसक्ने भएपछि मैले विदेश जाने निर्णय गरेको हुँ । घरमा श्रीमान पनि विरामी हुनुहन्छ ।” उहाँले भन्नुभयो । दुइ वर्षको छोरा छोडेर विदेशी आउन बाध्य भएको उहाँले गुनासो गर्नुभयो । “घरमा दुइ वर्षको छोरा छ । त्यसलाई छोडेर आए । के गर्नु यो मेरो बाध्यता हो । छोराछोरी पढाउनै प¥यो, खान लगाउन पनि दिनै प¥यो ।” उहाँले भन्नुभयो । ललिता अहिले लेवनानमा घरको काम गर्नुहुन्छ ।
सोहि ठाउँकी कल्पना विक पनि ३ वर्ष लेवनानमा काम गरेर फर्किनु भएको छ । घरको आर्थिक अवस्था कमजोर भएकाले कमाउनका लागि वैदेशि रोजगारीमा गएको उहाँले गुनासो गर्नुभयो । “घरमा भएका छोराछोरी पढाउने र खान लगाउनका लागि खर्च नभएपछि विदेश गएको हुँ । ३ वर्ष सम्म काम गरेर अहिले छुट्टि लिएर घर आएको छु । केहि दिन पछि फेरि फर्किने छु ।” उहाँले भन्नुभयो । आधारभूत तहको शिक्षा पूरा गर्नुभएको कल्पना गाउँमा रोजगारी नपाएपछि विदेश गएको बताउनुहुन्छ । “गाउँमै बस्न मन छ । तर रोजगारी पाइदैन, रोजगारी पाइहालेपनि पारिश्रमिक कम हुन्छ । यहाँ काम गरेर घरखर्च धान्न पनि मुस्किल हुन्छ ।” उहाँले भन्नुभयो, “विदेशमा जम्मा ४ घण्टा सुत्ने र अरु सबै समय काम गर्नुपर्छ । काम नगरौँ भने घरको अवस्था यस्तो छ ।” कल्पना पनि लेवनानमा घरको काम गर्नुहुन्छ ।
कमलामाई नगरपालिका ९ कि सावित्रा कार्कि पनि ४ वर्ष कुवेतमा काम गरेर फर्किनुभएको छ । श्रीमानले दैनिक रक्सी खाएपछि कुटपिट गर्ने गरेपछि बैदेशिक रोजगारीमा गएको उहाँ बताउनुहुन्छ । “मेरो विवाह भएको ८ वर्ष भयो । छोराछोरी हुन सकेन, त्यसपछि श्रीमानले सधैँ जाडँरक्सी खाएर कुटपिट गर्न थाल्नुभयो । केहि समय माइती आएर बसे, माइतीमा छिमेकिले कुरा काट्न थाले, त्यसपछि मैले विदेश जाने निर्णय गरे । पछिको लागि सम्पत्ति जोहो गर्नका लागि वैदेशिक रोजगारीमा गएको हुँ ।” उहाँले भन्नुभयो । सवित्राले पुर्न रोजगारीमा फर्किने तयारीमा हुनुहुन्छ ।
सिन्धुलीको ग्रामिण भेगका महिला घरको काम गर्ने भन्दै लेवनान, कुवेत, साउदीअरब, बहराइनलगायतका मुलुक जाने गरेका छन् । महिला मात्र होइन गाउँमा विदेशिने पुरुषको सङ्ख्या पनि बढी छ । गाउँमा आम्दानीको स्रोत नहुँदा र खान पुग्ने गरी उब्जाउ जमिन नहुँदा आफ्ना मानिसले विदेशिनुपरेको गाउँलेको दुःखेसो छ ।
